Nghiên cứu khoa học cho thấy chế độ dinh dưỡng có vai trò rất quan trọng đối với người bị stress, nó không chỉ cải thiện mà còn giúp người bệnh kiểm soát triệu chứng của bệnh giúp người bệnh nhanh chóng hòa nhịp lại với cuộc sống.
Thông thường chúng ta thường tiếp cận với thức ăn thoải mái như một loại thuốc làm thỏa mãn cảm xúc. Tuy nhiên điều này chỉ là giải pháp nhất thời vì nếu dùng sai đồ ăn không tốt sẽ để lại hệ lụy ngay sau đó nhất là đối với những người đang có vấn đề căng thẳng stress thì bệnh sẽ trở nên trầm trọng hơn, áp lực hơn bao giờ hết.
Một nghiên cứu trên báo Tạp chí tâm thần học Ấn Độ giải thích rằng tất cả chúng ta đều nạp vào cơ thể những thức ăn mình thích mà không nhận thức được mối liên hệ giữa dinh dưỡng và các vấn đề căng thẳng, rối loạn lo âu trầm cảm. Ngoài ra còn chỉ ra rằng căng thẳng stress có thể ảnh hưởng đến hành vi ăn uống của con người. Dưới đây là các thực phầm nên và không nên ăn giúp chống lại các mức độ căng thẳng của người bệnh:
Các thực phẩm nên ăn
Các loại thực phẩm từ thực vật
Các loại thực phẩm từ rau xanh, trái cây và các loại hạt từ thực vật được nghiên cứu cung cấp cho người bệnh nhiều vitamin, khoáng chất thiết yếu cho cơ thể. Rèn luyện chế độ ăn này trong thời gian căng thẳng giúp cơ thể thoải mái, hoạt động tối ưu, giảm các triệu chứng của rối loạn căng thẳng.
Nghiên cứu của các nhà khoa học chỉ ra rằng ở một số quốc gia có chế độ ăn nhiều thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật có xu hướng về sức khỏe tâm thần kinh tốt hơn những quốc gia không có chế độ ăn này. Những nước đi đầu trong việc áp dụng chế độ ăn xanh phải kể đến là Địa Trung Hải, Na Uy và Nhật Bản. Do vậy hãy tuân thủ việc ăn nhiều thức ăn chế biến bằng thực vật sẽ là một kim chỉ nam đúng đắn cho các quốc gia đang có nguy cơ gia tăng các chứng bệnh rối loạn tâm lý và một trong số đó là vấn đề căng thẳng stress.
Một số loại thực phẩm từ thực vật khuyên dùng giúp cải thiến vấn đề căng thẳng tâm thần kinh:
- Hạt từ quả hạnh nhân, hạt điều…
- Các loại rau lá xanh
- Quả Việt Quất
- Trái Bơ
- Cháo từ bột yến mạch
- Quả Óc chó.
- Măng Tây
- Khoai lang…
Các loại thực phẩm giàu vitamin C
Khi bị căng thẳng và mệt mỏi thì sẽ kéo theo nhiều chứng bệnh gây khó chịu cho người bệnh như cảm lạnh, cảm cúm. Điều này minh chứng rằng vấn đề căng thẳng stress liên quan đến hệ thống miễn dịch của cơ thể. Do đó việc bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin C giúp hộ trợ tăng hệ thống miễn dịch của người bệnh và giảm thiểu vấn đề căng thẳng và mệt mỏi. Một số thực phẩm giàu vitamin C được các bác sĩ khuyên dùng như:
- Quả cam, bưởi…
- Quả mọng
- Trái Kiwi
- Cải xoăn và ớt.
- Uống nước nóng và chanh…
Thực phẩm giàu magize
Magiê là một loại khoáng chất thiết yêu của cơ thể mỗi chúng ta để đảm bảo khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng khi đối mặt với những vấn đề trong cuộc sống. Việc thiếu hụt magiê cũng là nguyên nhân dẫn đến việc gặp những căng thẳng mệt mỏi. Cung cấp magiê cho cơ thể bằng việc bổ sung các thực phẩm là một phương pháp an toàn và hiệu quả để tiếp thêm năng lượng, đường huyết và cân bằng hormone.
Các loại thực phẩm giàu magiê như:
- Các loại hải sản đặc biệt là Cá hồi
- Gà Tây.
Uống trà thảo dược
Các đặc tính làm dịu của các loại trà thảo dược, như hoa cúc, hoa oải hương và trà hoa hướng dương, có thể giúp người bệnh thư giãn và dễ chìm vào giấc ngủ hơn. Ngoài ra một số loại trà thảo dược khác có tác dụng kích thích tự nhiên mà không có chứa caffein nên cũng là một phương pháp an toàn để tránh những cơn buồn ngủ, giúp tập trung làm việc hiệu quả.
Bổ sung lợi khuẩn đường ruột (probiotics)
Ruột được xem như là “não bộ thứ 2” của con người. Đường ruột và não bộ liên kết với nhau qua 200-600 triệu tế bào thần kinh, có nhiệm vụ dẫn truyền thông tin từ não tới ruột và ngược lại. Sự tương tác hai chiều này được gọi là Trục Não – Ruột và sự tồn tại của nó giải thích tại sao khi bị căng thẳng, lo âu, trầm cảm…thì người bệnh thường mắc kèm các vấn đề về tiêu hóa như táo bón, tiêu chảy, viêm dạ dày, ruột…Sự thay đổi hoạt động đường ruột ở những người bị stress (cụ thể là thay đổi tính thấm đường ruột do tổn thương hàng rào bảo vệ biểu mô ruột non) gây mất cân bằng hệ khuẩn chí đường ruột. Sự mất cân bằng hệ khuẩn chí đường ruột tương tác ngược trở lại đối với chức năng ruột và chức năng của thần kinh trung ương, tạo ra một vòng xoáy bệnh lý và hậu quả là triệu chứng stress, lo âu…trầm trọng hơn. Chính vì vậy mà các nhà khoa học đã nghiên cứu để tìm ra những chủng vi khuẩn chuyên biệt (gọi là Psychobiotics) để tái lập lại cân bằng hệ khuẩn chí đường ruột và tăng cường chức năng hàng rào biểu mô ruột non, giúp hoạt động dẫn truyền thông tin của trục não ruột thông suốt và giảm triệu chứng stress, căng thẳng.
Sử dụng các probiotics đặc biệt này hiện được coi là một lựa chọn khá hữu ích và đặc biệt an toàn cho người thường xuyên phải đối mặt với stress, tuy nhiên, bạn cần lưu ý lựa chọn đúng loại men vi sinh mình cần để tránh nhầm lẫn với những men vi sinh dùng cho bệnh tiêu hóa. Trong phần công dụng hoặc chỉ định, đối tượng sử dụng của những sản phẩm psychobiotics phải có ghi rõ dùng cho những người mắc chứng trầm cảm, lo âu, stress, mệt mỏi mạn tính…
Các thực phẩm không nên ăn
Đồ ăn nhanh và các loại thực phẩm chế biến sẵn
Tuy tiện lợi và đa dạng nhưng thực phẩm chế biến sẵn và đồ ăn nhanh chứa vô số chất khiến tình trang căng thẳng ngày càng trở nên trầm trọng. Tiêu biểu là chất béo chuyển hóa, màu thực phẩm và hương liệu. Đối với các thực phẩm ăn nhanh như khoai tây chiên, bột mì trắng, mì ống… gây ra các mức tăng đột biến lượng đường trong máu gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm như béo phì, tiểu đường và chứng căng thẳng kéo dài cho người bệnh.
Tránh: đường tinh luyện
Đường tinh luyện trong bánh ngọt, nước giải khát, sô cô la, kem và bánh quy giúp chúng ta tăng cường lượng đường trong cơ thể nhưng đó chỉ là giải pháp tức thời, ngay sau khi nạp vào cơ thể lượng đường này sẽ nhanh chóng bị chuyển hóa và giảm dần đi gây ra những sự khó chịu ngay sau đó. Hãy thay các món ăn ngọt từ đường tinh luyện bằng các loại hoa quả không chỉ có chứa lượng đường tự nhiên mà còn cung cấp vitamin c giúp cơ thể khỏe mạnh và tăng sức đề kháng.
Caffeine
Tất cả chúng ta đều biết tác dụng của cafein trong việc giúp tỉnh táo và kích thích sự tập trung. Tuy nhiên những chất này thường đi kèm theo những hiện tượng tim đập nhanh, bồi hồi, khó ngủ. Đặc biệt đối với người đang có vấn đề căng thẳng stress thì những chất kích thích có thể khiến người bệnh cảm thấy tồi tệ hơn, mức độ stress sẽ nặng nề hơn.
Trong thời gian bị căng thẳng người bệnh cần giảm lượng cafein tiếp vào cơ thể và thay vào đó hãy sử dụng trà thảo mộc, trà diếp cá vừa cung cấp các chất giúp tinh thần thoải mái, thư giãn mà còn giảm được những căng thẳng và mệt mỏi.
Rượu bia và thuốc lá
Đây là một trong những chất tuyệt đối không được sử dụng khi có vấn đề căng thẳng mệt mỏi. Nhiều người thường tìm đến bia rượu, thuốc lá như một liều thuốc trấn an bản thân và quên đi nỗi buồn, căng thẳng. Tuy nhiên sau những cơn say thì người bệnh sẽ cảm thấy tồi tệ hơn rất nhiều chưa kể khi sử dụng rượu bia ảnh hưởng đến sức khỏe và gia tăng nguy cơ mất kiểm soát của bản thân người bệnh.
Uống nhiều nước mỗi ngày sẽ giúp cơ thể đào thải độc tố, khỏe mạnh hơn, khi cơ thể khỏe mạnh thì sức khỏe não bộ cũng sẽ khỏe mạnh từ đó những vấn đề căng thẳng cũng sẽ thuyên giảm phần nào.
Trên đây là những thực phẩm mà người có vấn đề stress căng thẳng nên và không nên ăn. Những chia sẻ trên hy vọng sẽ là những lời gợi ý cho người bệnh trong việc chọn các loại thức phẩm tốt cho bệnh tình của mình.
trần hữu